Meteorological Department यावर्षी मान्सूनने महाराष्ट्रात नेहमीपेक्षा लवकर दाखल मारली होती. केरळसह राज्यात वेळेपूर्वी पोहोचलेल्या मान्सूनने सुरुवातीला जोरदार पावसाची बरसाद केली होती. परंतु, या सुरुवातीच्या उत्साहानंतर आता मान्सूनची गती मंदावत चालली आहे. हवामान तज्ज्ञांच्या निरीक्षणानुसार, सध्या राज्यभरात पावसाची तीव्रता लक्षणीयरीत्या कमी झाली आहे.
सध्याची हवामान परिस्थिती
हवामान विभागाच्या ताज्या अहवालानुसार, महाराष्ट्रात पुढील आठवड्यात मोठ्या प्रमाणावर वर्षावाची अपेक्षा कमी आहे. विशेषत: १० जून पर्यंत राज्यात मुसळधार पावसाची संभावना फारशी नाही. या काळात फक्त तुरळक स्वरूपाचा किंवा हलकासा पाऊस काही भागांमध्ये पडण्याची शक्यता आहे. यामुळे ज्या शेतकऱ्यांनी खरीप हंगामासाठी पेरणीची तयारी केली आहे, त्यांना अजून काही दिवस धीर धरावा लागणार आहे.
राज्यातील अनेक भागांमध्ये पुन्हा एकदा उष्णतेचा प्रकोप वाढत चालला आहे. विशेषतः मध्य महाराष्ट्र आणि पश्चिम भागात हवामान पुन्हा उष्ण आणि कोरडे होत चालले आहे. यामुळे नागरिकांना उन्हाच्या तापापासून सावधगिरी बाळगावी लागत आहे.
विदर्भासाठी विशेष इशारा
जरी राज्याच्या बहुतांश भागात पावसाची तीव्रता कमी असली तरी, विदर्भातील काही भागांसाठी हवामान खात्याने येलो अलर्ट जारी केला आहे. या क्षेत्रांमध्ये वीज कडकडाटासह हलका ते मध्यम स्वरूपाचा पाऊस पडण्याची शक्यता व्यक्त करण्यात आली आहे.
४ ते ६ जून या कालावधीत पश्चिमेकडील हवामान प्रणालींच्या प्रभावामुळे या भागात वर्षावाची उपस्थिती राहू शकते. तथापि, ही पावसाची मात्रा मर्यादित राहण्याची अपेक्षा आहे.
देशव्यापी हवामान चित्र
केवळ महाराष्ट्रच नव्हे तर देशाच्या बहुतांश भागांत ४ ते ७ जून या कालावधीत पावसाची हलकी उपस्थिती राहणार आहे. परंतु, ८ जूननंतर संपूर्ण देशात मान्सूनची तीव्रता कमी होण्याचा अंदाज हवामान तज्ज्ञांनी व्यक्त केला आहे. या कालावधीत वातावरण तुलनेने स्थिर राहण्याची शक्यता आहे.
मान्सूनचे पुनरागमन कधी?
हवामान विभागाच्या दीर्घकालीन अंदाजानुसार, १० ते १२ जूनपासून मान्सूनची गती पुन्हा वाढण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. विशेषत: १५ जून नंतर पावसाचा जोर लक्षणीयरीत्या वाढेल असा अंदाज आहे. या काळानंतर राज्यातील बहुतांश भागात मुसळधार ते अतिमुसळधार पावसाची संभावना अधिक आहे.
याचा अर्थ असा की खरीप पिकांच्या पेरणीसाठी अनुकूल हवामान १५ जूननंतर उपलब्ध होण्याची शक्यता आहे. शेतकऱ्यांनी या काळाची प्रतीक्षा करून आपल्या शेती कामाची तयारी करावी असा सल्ला तज्ज्ञांनी दिला आहे.
मान्सूनच्या मंदावण्याची कारणे
यंदा मान्सूनने प्रारंभी मोठ्या प्रमाणावर पावसाची सुरुवात केली होती. परंतु, अरबी समुद्रातून येणाऱ्या वाऱ्यांचा प्रवाह सध्या मंदावल्यामुळे मान्सूनची गती थांबली आहे. समुद्रातील हवामान प्रणालींमध्ये झालेले हे बदल मान्सूनच्या गतिशीलतेवर थेट परिणाम करत आहेत.
यामुळे राज्यात सध्या तुरळक स्वरूपाचा किंवा हलकासा पाऊस काही भागांमध्ये पडत आहे. अनेक जिल्ह्यांमध्ये उन्हाचा चटका आणि उकाडा पुन्हा वाढलेला आहे.
प्रादेशिक हवामान स्थिती
राज्याच्या विविध भागांमध्ये हवामानाची स्थिती वेगवेगळी आहे. कोकण, मराठवाडा, विदर्भ आणि उत्तर महाराष्ट्रातील काही भागांत ढगाळ वातावरण कायम आहे. या क्षेत्रांमध्ये काही ठिकाणी विजांच्या कडकडाटासह पावसाच्या हलक्या सरी कोसळत आहेत.
दुसरीकडे, मध्य महाराष्ट्र आणि पश्चिम भागात हवामान सध्या उष्ण आणि कोरडे राहत आहे. या भागातील नागरिकांना उष्णतेपासून संरक्षण घेणे, पुरेसे पाणी पिणे आणि उन्हापासून वाचण्यासाठी विशेष काळजी घेणे आवश्यक आहे.
या हवामान परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी काही महत्वाच्या गोष्टींकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे. शेतीसाठी पाणी साठवणूक व्यवस्था मजबूत करणे, विहिरींची स्वच्छता करणे, बियाणे आणि खतांची योग्य साठवण करणे यावर भर देण्याची ही योग्य वेळ आहे.
तसेच, १५ जूननंतर अपेक्षित मुसळधार पावसासाठी शेतीची तयारी आधीच पूर्ण करून ठेवणे शहाणपणाचे ठरेल. पेरणीसाठी लागणारी सर्व सामग्री आधीच तयार ठेवल्यास मान्सून सक्रिय झाल्यावर लगेच काम सुरू करता येईल.
अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून संकलित करण्यात आली आहे. आम्ही या बातमीच्या १००% सत्यतेची हमी देत नाही. कृपया सविचार करून पुढील प्रक्रिया करावी. अधिकृत हवामान माहितीसाठी भारतीय हवामान खात्याच्या अधिकृत वेबसाइटचा संदर्भ घ्यावा.
