get free solar spray आजच्या प्रगतशील कृषी युगात शेतकऱ्यांसाठी आधुनिक तंत्रज्ञान हे केवळ सुविधेचे साधन नसून आवश्यकतेचे साधन बनले आहे. महाराष्ट्र शासनाने शेतकरी कल्याणाच्या दिशेने अनेक महत्त्वाकांक्षी योजना राबवल्या आहेत. त्यापैकी सौरऊर्जावर आधारित फवारणी पंप योजना ही अत्यंत उपयुक्त ठरत आहे. महाडीबीटी (महाराष्ट्र डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर) पोर्टलच्या माध्यमातून या योजनेचा लाभ घेता येतो.
या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना सूर्यप्रकाशावर चालणारे अत्याधुनिक स्प्रे पंप उपलब्ध करून दिले जातात. हे पंप पारंपारिक विजेवर चालणाऱ्या पंपांपेक्षा अधिक कार्यक्षम आहेत आणि पर्यावरणपूरक तंत्रज्ञानाचा वापर करतात. शेतकऱ्यांच्या कृषी उत्पादकतेत वाढ करण्यासाठी ही योजना अत्यंत फायदेशीर ठरत आहे.
पारंपारिक पद्धतींपासून आधुनिकीकरणाकडे
शेतातील पिकांचे संरक्षण करण्यासाठी नियमित अंतराने कीटकनाशके आणि बुरशीनाशके फवारणे आवश्यक असते. पारंपारिक पद्धतीत हे काम हाताने चालवण्यात येणाऱ्या पंपांच्या मदतीने केले जात होते. ही पद्धत अत्यंत श्रमसाध्य आणि वेळखाऊ होती. शेतकऱ्यांना तासन्तास कंबरेवर जड पंप ठेवून फवारणी करावी लागत होती, ज्यामुळे त्यांच्या आरोग्यावरही परिणाम होत होता.
सौरऊर्जेवर चालणारे फवारणी पंप या सर्व समस्यांचे निराकरण करतात. ये पंप सूर्यप्रकाशाच्या मदतीने कार्य करतात, त्यामुळे वीज जोडणीची गरज नसते. शेतकऱ्यांना कुठेही आणि कधीही या पंपांचा वापर करता येतो. कार्यक्षमतेच्या दृष्टीने हे पंप पारंपारिक पंपांपेक्षा खूप चांगले आहेत.
योजनेचे बहुआयामी फायदे
या सौर फवारणी पंप योजनेमुळे शेतकऱ्यांना अनेक स्तरांवर फायदे होतात. प्रथम, त्यांचा वीज बिलातील खर्च लक्षणीय रीतीने कमी होतो. दुसरे, फवारणीचे काम जलद आणि अधिक प्रभावी पद्धतीने होते. तिसरे, पर्यावरणपूरक तंत्रज्ञानाचा वापर केल्यामुळे प्रदूषणात घट होते.
या पंपांची देखभाल करणे सोपे असते आणि त्यांचे आयुष्य देखील दीर्घ असते. एकदा बसवल्यानंतर वर्षानुवर्षे या पंपांचा उपयोग करता येतो. शेतकऱ्यांना येणाऱ्या वार्षिक खर्चात मोठी बचत होते आणि कृषी उत्पादनातही वाढ होते.
महाडीबीटी पोर्टलची ओळख
महाडीबीटी पोर्टल हे महाराष्ट्र शासनाचे एक डिजिटल प्लॅटफॉर्म आहे जे विविध सरकारी योजनांचा लाभ शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचवण्याचे काम करते. या पोर्टलद्वारे शेतकरी ऑनलाइन अर्ज करू शकतात आणि विविध योजनांचा लाभ घेऊ शकतात. पारदर्शकता आणि सुलभता या दोन्ही गोष्टींना प्राधान्य देऊन हे पोर्टल तयार करण्यात आले आहे.
या पोर्टलवर अर्ज करण्यासाठी शेतकऱ्यांना एक विशिष्ट प्रक्रिया फॉलो करावी लागते. या प्रक्रियेत काही तांत्रिक बाबींची जाणकारी असणे आवश्यक आहे, विशेषतः मोबाइल फोनद्वारे अर्ज करताना.
मोबाइलवरून अर्ज करण्याची तयारी
मोबाइल फोनद्वारे महाडीबीटी पोर्टलवर अर्ज करताना काही खास गोष्टी लक्षात घ्याव्या लागतात. सर्वप्रथम, ब्राउझरमधील मेनू विकल्पांमध्ये जाऊन ‘डेस्कटॉप व्ह्यू’ निवडावा. यामुळे वेबसाइट डेस्कटॉप फॉरमॅटमध्ये दिसेल आणि फॉर्म भरण्यात अडचण येणार नाही.
या तयारीशिवाय मोबाइलवर फॉर्म योग्यरित्या लोड होत नाही आणि अर्ज प्रक्रियेत अडथळे येतात. त्यामुळे या छोट्या पण महत्त्वाच्या बाबीकडे दुर्लक्ष करू नये.
शेतकरी ओळख क्रमांक मिळवण्याची प्रक्रिया
पोर्टलवर लॉगिन करण्यासाठी शेतकरी ओळख क्रमांक आवश्यक असतो. हा क्रमांक मिळवण्यासाठी वेबसाइटवरील ‘अर्जदार लॉगिन’ विभागात जावे लागते. तेथे ‘शेतकरी ओळख क्रमांक जाणून घ्या’ असा पर्याय उपलब्ध असतो.
या विकल्पावर क्लिक केल्यानंतर आधार कार्डाचा क्रमांक टाकावा लागतो. त्यानंतर आधारशी जोडलेल्या मोबाइल नंबरवर OTP येतो. हा OTP वेरिफाई केल्यानंतर शेतकरी आयडी मिळते. ही आयडी पुढील सर्व कामांसाठी आवश्यक असते.
लॉगिन आणि प्रोफाईल पूर्णता
शेतकरी आयडी मिळाल्यानंतर मुख्य लॉगिन पेजवर जाऊन पुन्हा OTP मागावा लागतो. योग्य OTP टाकल्यानंतर पोर्टलचा मुख्य डॅशबोर्ड उघडतो. येथे सर्वप्रथम प्रोफाईलची पूर्णता तपासावी लागते.
जर प्रोफाईलमध्ये काही माहिती अपूर्ण असेल तर ती भरावी लागते. विशेषतः जात वर्ग आणि अपंगत्वाशी संबंधित माहिती भरणे आवश्यक असते. डॅशबोर्डच्या खालच्या भागात हा विकल्प उपलब्ध असतो.
योजनेसाठी अर्ज करण्याची संपूर्ण प्रक्रिया
प्रोफाईल पूर्ण झाल्यानंतर डाव्या बाजूला ‘घटकासाठी अर्ज करा’ हा पर्याय दिसतो. या विकल्पावर क्लिक केल्यानंतर ‘कृषी यांत्रिकीकरण’ हा घटक निवडावा लागतो. त्यानंतर मुख्य घटक म्हणून ‘कृषी यंत्रसामग्री आणि उपकरणे खरेदीसाठी आर्थिक सहाय्य’ हा पर्याय निवडावा.
पुढील चरणात तपशीलवार निवड करावी लागते. ‘मानवी शक्तीने चालित उपकरणे’ आणि त्यानंतर ‘यंत्रसामग्री, साधने आणि उपकरणे’ निवडावे. त्यापुढे ‘पिक संरक्षण उपकरणे’ या विभागातून ‘सौर शक्तीने चालित नॅपसॅक स्प्रे पंप’ हा पर्याय निवडावा.
महत्त्वाची घोषणा आणि अंतिम सबमिशन
सर्व निवडी पूर्ण झाल्यानंतर एक महत्त्वाची घोषणा करावी लागते. या घोषणेमध्ये शेतकरी हे सांगतो की तो पूर्व संमतीशिवाय कृषी उपकरणे खरेदी करणार नाही आणि त्याला माहिती आहे की अशी खरेदी केल्यास अनुदानाचा हक्क गमावावा लागेल.
या घोषणेवर सहमतीची खूण करून ‘सेव्ह’ बटण दाबावे. त्यानंतर ‘अर्ज सबमिट करा’ या बटणावर क्लिक करावे. अर्ज सबमिट करण्यापूर्वी सर्व निवडी पुन्हा एकदा तपासून घेतल्या जातात.
शुल्क भरणा आणि पुष्टीकरण
काही अर्जदारांसाठी, विशेषतः जे पहिल्यांदा या पोर्टलचा वापर करत आहेत, त्यांच्यासाठी २३.६० रुपयांचे नामशुल्क लागू होऊ शकते. हे शुल्क ऑनलाइन भरावे लागते.
संपूर्ण प्रक्रिया यशस्वीरित्या पूर्ण झाल्यानंतर पुष्टीकरणाचा संदेश येतो. त्यानंतर संबंधित विभागाकडून पुढील कार्यवाहीची माहिती दिली जाते.
आवश्यक कागदपत्रे आणि तयारी
या योजनेसाठी अर्ज करण्यापूर्वी काही आवश्यक कागदपत्रे तयार ठेवावीत. यामध्ये आधार कार्ड, जमीनीची कागदपत्रे, बँक पासबुक, जात प्रमाणपत्र आणि इतर आवश्यक ओळखपत्रे समाविष्ट आहेत. सर्व कागदपत्रे स्कॅन करून ठेवल्यास अर्ज प्रक्रिया सुलभ होते.
पर्यावरणीय आणि आर्थिक फायदे
या सौर फवारणी पंप योजनेचे पर्यावरणावर सकारात्मक परिणाम होतात. सूर्यप्रकाशाचा वापर करून चालणारे हे पंप कार्बन उत्सर्जन कमी करतात. जीवाश्म इंधनाच्या वापरात घट होते आणि हरित ऊर्जेला प्रोत्साहन मिळते.
आर्थिक दृष्टिकोनातून पाहिल्यास शेतकऱ्यांचा दीर्घकालीन खर्च लक्षणीयरीत्या कमी होतो. वीजेच्या बिलात बचत होते आणि कृषी उत्पादकतेत वाढ होते. यामुळे शेतकऱ्यांचे एकूण उत्पन्न वाढण्यास मदत होते.
महाराष्ट्र सरकारची ही सौर फवारणी पंप योजना शेतकरी कल्याणाच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. आधुनिक तंत्रज्ञान आणि पर्यावरणपूरक उपायांचा समावेश करून ही योजना तयार करण्यात आली आहे. महाडीबीटी पोर्टलच्या माध्यमातून या योजनेचा लाभ घेणे सुलभ आणि पारदर्शक आहे.
शेतकऱ्यांनी या संधीचा पुरेपूर फायदा घ्यावा आणि आधुनिक कृषी तंत्रज्ञानाचा स्वीकार करावा. यामुळे त्यांची उत्पादकता वाढेल आणि पर्यावरण संवर्धनातही योगदान मिळेल.
वरील माहिती आम्ही इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेतली आहे. आम्ही या बातमीच्या १००% सत्यतेची हमी देत नाही. कृपया सविचार करून पुढील प्रक्रिया करावी. कोणत्याही योजनेचा लाभ घेण्यापूर्वी संबंधित सरकारी कार्यालयात किंवा महाडीबीटी पोर्टलच्या अधिकृत वेबसाइटवर तपशील तपासून घ्यावा. या लेखातील माहितीच्या आधारे घेतलेल्या कोणत्याही निर्णयासाठी लेखक किंवा प्रकाशक जबाबदार राहणार नाहीत. अधिक अचूक माहितीसाठी कृपया स्थानिक कृषी विभागाशी संपर्क साधावा.
