Heavy rains जुलै महिन्याच्या सुरुवातीला महाराष्ट्र राज्यात मान्सूनी पावसाचा ठाशीव वेग दिसून आला आहे. मुख्यतः विदर्भ प्रांतात पावसाची तीव्रता लक्षणीयरीत्या वाढली असून, राज्याच्या इतर भागांतही या पावसाळी मोसमाचे स्वागत होत आहे. हवामान तज्ञांच्या मते, येत्या काही दिवसांत राज्यातील अनेक विभागांमध्ये मुसळधार ते अतिमुसळधार पावसाची अपेक्षा आहे. कोकणी पट्टी आणि पश्चिम घाटांच्या डोंगराळ भागात विशेषतः जोरदार पावसाची शक्यता वर्तवली जात आहे.
हवामानविषयक घटकांचा प्रभाव
सध्याच्या वातावरणीय परिस्थितीचे विश्लेषण करताना, झारखंड राज्य आणि त्याच्या समीपवर्ती भागात एक कमी वायुदाबयुक्त क्षेत्र सक्रिय असल्याचे दिसून येते. तसेच मान्सूनी वायुदाबाची पट्टी राजस्थान, मध्यप्रदेश आणि दिल्लीच्या परिसरातून उत्तरप्रदेशमार्गे या कमी दाबाच्या भागापर्यंत पसरलेली आहे. या संपूर्ण हवामानी यंत्रणेमुळे वातावरणातील पाण्याची वाफ मोठ्या प्रमाणात खेचली जात असून, पावसासाठी अत्यंत अनुकूल वातावरण निर्माण झाले आहे. परिणामी महाराष्ट्रातही वाष्पाचा पुरवठा वाढून पावसाची तीव्रता वाढत चालली आहे.
विदर्भातील पावसाची स्थिती
विदर्भ प्रांतात पावसाचा वेग अपेक्षेपेक्षा जास्त वाढला आहे. जून महिन्याच्या शेवटच्या दिवसापासून या भागात मुसळधार पावसाची नोंद झाली आहे. पूर्व विदर्भातील अमरावती, वर्धा, चंद्रपूर, नागपूर, भंडारा, गोंदिया आणि गडचिरोली या जिल्ह्यांमध्ये सातत्याने ढगाळ वातावरण राहून पावसाच्या सरी बरसत आहेत. आगामी २४ तासांत या प्रदेशांमध्ये, मुख्यत्वे नागपूर, भंडारा, गोंदिया, गडचिरोली, चंद्रपूर, यवतमाळ आणि नांदेडच्या उत्तर-पूर्व भागांमध्ये मध्यम ते मुसळधार प्रकारचा पाऊस पडण्याची प्रबळ शक्यता आहे. मात्र पश्चिम विदर्भातील बुलढाणा आणि अकोला जिल्ह्यांमध्ये पावसाची तीव्रता तुलनेने कमी राहील असा अंदाज आहे.
कोकणी किनारपट्टी आणि घाटमाथ्यावरील स्थिती
कोकण किनारपट्टी आणि पश्चिम महाराष्ट्रातील घाटमाथ्यावर पावसाची सर्वाधिक तीव्रता अनुभवली जाणार आहे. रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग या समुद्रकिनारी जिल्ह्यांसह पुणे घाट, सातारा घाट, कोल्हापूर घाट आणि सांगली जिल्ह्याच्या पश्चिम घाट परिसरात मुसळधार ते अतिमुसळधार वर्षावाची शक्यता आहे. या भागातील नागरिक आणि पर्यटकांना घाट मार्गांवरून प्रवास करताना अतिशय सावधगिरी बाळगण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे. पर्वतीय भागांमध्ये भूस्खलन आणि मार्ग अडथळ्यांची शक्यता लक्षात घेता आवश्यक ती काळजी घेणे गरजेचे आहे.
उत्तर महाराष्ट्र आणि मुंबई परिसरातील अपेक्षा
उत्तर महाराष्ट्रातील ठाणे, पालघर, मुंबई, नाशिकचा घाट परिसर, तसेच धुळे आणि नंदुरबारच्या पश्चिम भागांमध्ये मध्यम ते काही ठिकाणी जोरदार पावसाच्या सरींची अपेक्षा आहे. नाशिक आणि धुळ्याच्या पश्चिम भागात आधीपासूनच पावसाळी ढग सक्रिय झाले आहेत. मुंबई शहरात देखील मध्यम ते जोरदार पावसाची शक्यता असून, दैनंदिन जीवनावर याचा काही प्रमाणात परिणाम होऊ शकतो. या भागातील लोकांनी आवश्यक सावधगिरी बाळगावी आणि अनावश्यक प्रवास टाळावा असे सुचवण्यात आले आहे.
मराठवाडा आणि पश्चिम महाराष्ट्रातील परिस्थिती
मराठवाड्यातील छत्रपती संभाजीनगर, जालना, परभणी, बीड, लातूर, धाराशिव या जिल्ह्यांमध्ये, तसेच खान्देशातील जळगाव, धुळे, नंदुरबार आणि पश्चिम विदर्भातील बुलढाणा, अकोला, वाशिम, हिंगोली या भागांत मध्यम स्वरूपाचा, तर काही ठिकाणी जोरदार सरींचा पाऊस अपेक्षित आहे. मात्र हा पाऊस सार्वत्रिक स्वरूपाचा नसून विखुरलेल्या प्रकारात असेल. पश्चिम महाराष्ट्राच्या पूर्वेकडील भागांमध्ये, म्हणजेच अहमदनगर, पुणे, सातारा, सांगली, सोलापूर आणि बीडच्या पश्चिम भागात मोठ्या प्रमाणात पावसाचा अंदाज नसून, केवळ हलक्या सरींची शक्यता आहे.
कृषी क्षेत्रावरील परिणाम
या मान्सूनी पावसाचा शेतकऱ्यांवर सकारात्मक परिणाम होण्याची अपेक्षा आहे. खरीप हंगामातील पिकांसाठी हा पाऊस अत्यंत फायदेशीर ठरू शकतो. विशेषतः कापूस, ज्वारी, बाजरी, सोयाबीन या पिकांच्या लागवडीसाठी हा पाऊस उपयुक्त ठरेल. मात्र अतिवृष्टीमुळे काही भागांत पाणी साचून राहण्याची आणि पिकांचे नुकसान होण्याची शक्यता देखील आहे. शेतकऱ्यांनी योग्य जलनिचरा व्यवस्था राखण्याची गरज आहे.
सावधगिरीचे उपाय
या पावसाळी मोसमात नागरिकांनी काही महत्त्वाच्या सावधगिरीच्या उपायांचे पालन करावे. पूरप्रवण भागातील लोकांनी सुरक्षित स्थळी जाण्याची तयारी ठेवावी. घाट रस्त्यांवरून प्रवास करताना अतिशय काळजी घ्यावी. शहरी भागांमध्ये पाणी भरलेल्या खड्ड्यांपासून दूर राहावे. आपत्कालीन सेवांचे नंबर जवळ ठेवावेत आणि स्थानिक प्रशासनाच्या सूचनांचे काटेकोरपणे पालन करावे.
अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेण्यात आली आहे. आम्ही या बातमीच्या १००% सत्यतेची हमी देत नाही. त्यामुळे कृपया विचारपूर्वक व खबरदारीने पुढील कार्यवाही करावी.